W dolnej kondygnacji kościoła parafialnego Matki Bożej Niepokalanej w Harmężach znajduje się wystawa „Klisze pamięci. Labirynty”. Jest to ekspozycja rysunków Mariana Kołodzieja, byłego więźnia KL Auschwitz, oznaczonego numerem 432, która obok swej niezaprzeczalnej wartości artystycznej posiada również walor świadectwa. Wystawa przedstawia artystyczną wizję gehenny obozowej.
Marian Kołodziej – znany i ceniony scenograf teatralny i filmowy, po prawie 50-letnim milczeniu wrócił do swych przeżyć, tworząc wstrząsającą opowieść o sobie i tych, którzy zginęli w obozie. Zmusiła go do tego choroba – wylew i towarzyszący mu paraliż. Rysowanie „Klisz” było dla Kołodzieja formą autoterapii. Pracę nad „Kliszami Pamięci” rozpoczął w 1993 r., a zakończył w maju 2009 roku, kilka miesięcy przed śmiercią. W przeciągu szesnastu lat stworzył ponad 260 kompozycji rysunkowych różnej wielkości. Ta niezwykła i zarazem porażająca w swej wymowie opowieść, została ukazana za pomocą najprostszych środków plastycznych.
W 1997 r. Kołodziej zainstalował swoją wystawę w Harmężach w podziemiach kościoła Franciszkanów. Od tej pory ekspozycję zwiedziło blisko 80 000 osób z całego świata. W 2016 r. było to 267 grup z 27 krajów świata (7 100 osób).
Niestety wystawa wymaga nieustannego monitorowania przez Franciszkanów – kustoszów tego miejsca. Największym zagrożeniem zbiorów jest wilgotność generowana przez bliskość stawów rybnych i rzeki Wisły. Po kilku latach sprawnego funkcjonowania zainstalowane na wystawie osuszacze zaczęły się psuć. Opiekunowie wystawy zwrócili się do kilku instytucji samorządowych z prośbą o pomoc w zabezpieczeniu zbiorów. Jedynym podmiotem, który odpowiedział na potrzebę chwili było Starostwo Powiatowe z Oświęcimia. Starostwa Oświęcimski Zbigniew Starzec wraz z Zarządem Powiatu podjęli decyzję o zakupie ośmiu przemysłowych osuszaczy dla zabezpieczenia ekspozycji.
Jak ważną i potrzebną była ta decyzja okazało się z 10 na 11 lipca, kiedy to po nagłych i intensywnych opadach deszczu na wystawę wdarła się woda. Dzięki szybkiej interwencji opiekujących się wystawa Franciszkanów sytuacje udało się opanować.
Nowe osuszacze zakupione ze środków Starostwa powiatowego w Oświęcimiu zostały dostarczone na wystawę 14 lipca. Po rozładunku i ustawieniu osuszaczy na wystawie, sprzęt został uruchomiony. Juz po 24 godzinach pracy nowego sprzętu wilgotność na wystawie spadła do poziomu 45%, jakiej od lat nie miała.
Jako Franciszkanie właściciele i kustosze wystawy „Klisze pamięci. Labirynty” pragniemy wyrazić nasze podziękowania Panu Staroście oraz Zarządowi Powiatu Oświęcimskiego za zakup osuszaczy i pomoc w zabezpieczeniu bezcennych zbiorów Mariana Kołodzieja w Harmężach.
PC
